Rzecz o ptakach

Noah Strycker

Rzecz o ptakach. Ptaki powiedzą nam wiele o nas samych

Powiedzmy sobie szczerze: określenie „ptasi móżdżek” nie należy do komplementów. Podobnie jak nazwanie kogoś kurą domową. Co może zresztą kryć coś tak małego i kruchego, jak ptasia czaszka? Wielkość, zwłaszcza w porównaniu ze ssakami, żadna. A jednak, jak pokazuje Strycker, umysł ptasi nie jest ani prosty, ani ograniczony. Nie dość, że niektóre z nich używają narzędzi (wrona), rozpoznają swoje odbicie w lustrze (sroka), co jest dowodem na samoświadomość, tańczą (papugi), czy budują skomplikowane i piękne architektoniczne struktury (altanniki), to jeszcze mają umiejętności, o których człowiek mógłby tylko pomarzyć. Mowa tu np. o orientacji przestrzennej, która z gołębi zrobiła pocztowców, z albatrosów symbol podróżnika. Warto też wiedzieć, że niektóre z nich, np. jerzyki, potrafią spać połową mózgu, podczas gdy druga połowa odpoczywa, dzięki czemu niemal całe życie spędzają w locie. Ba, ich mózgi – wprawdzie niewielkie, ale są w stanie przeżywać silne emocje. Przypomnijmy, większość ptaków to zagorzali monogamiści, utrata towarzysza życia jest dla nich dramatem, po którym trudno im tworzyć nowy związek…
Noah Strycker pisze o ptasim świecie, a właściwie ptasim mózgu z taką swadą i zaangażowaniem, że jego książkę można nie tyle przeczytać, co połknąć w jeden dzień. Ale warto potem do niej wrócić, rozsmakować się i… zaopatrzywszy w odpowiednią lornetkę, ruszyć w teren na tzw. birdwatching, czyli do obserwacji tego nieprawdopodobnego, bliskiego, a jednocześnie nieznanego świata. Powodzenia!

Noah Strycker, Rzecz o ptakach. Ptaki powiedzą nam wiele o nas samych, przeł. Michał Radziszewski, Wydawnictwo Muza, Warszawa 2017.